Bu yazı, imalat süreçlerinde sıkça karşılaşılan bazı terimlerin ne anlama geldiğini ve hangi durumlarda kullanıldığını açıklamaktadır. Her terim, bir iş parçasının işlenmesi, şekillendirilmesi veya montajı sırasında kullanılan teknik bir işlem veya kavramdır. İşte bu terimler ve örnekleri:
İmalat ve Montajda Kullanılan Temel Teknik Terimler
İçindekiler
- 1 İmalat ve Montajda Kullanılan Temel Teknik Terimler
- 1.1 1. Pah (Chamfer):
- 1.2 2. Radyus (Radius):
- 1.3 3. Satıh (Surface):
- 1.4 4. Tolerans (Tolerance):
- 1.5 5. Sıralama (Alignment):
- 1.6 6. Merkezleme (Centering):
- 1.7 7. Dilimleme (Cutting):
- 1.8 8. Gönye (Squaring):
- 1.9 9. Puntolama (Spotting):
- 1.10 10. Koniklik (Tapering):
- 1.11 11. Boşluk Bırakma (Clearance):
- 1.12 12. Zımparalama (Sanding):
- 1.13 13. Parlatma (Polishing):
- 1.14 14. Tesviye (Leveling):
- 1.15 15. Matkaplama (Drilling):
- 1.16 16. Diş Çekme (Threading):
- 1.17 17. Düzeltme (Truing):
- 1.18 18. Keskin Kenar Alma (Deburring):
- 1.19 19. Yüzey Sertleştirme (Surface Hardening):
- 1.20 20. Taşlama (Grinding):
- 1.21 21. Kanal Kesme (Grooving):
- 1.22 22. Çizik Çekme (Scratching):
- 1.23 23. İşaretleme (Marking):
- 1.24 24. Eğeleme (Filing):
- 1.25 25. Çentik Açma (Notching):
- 1.26 26. Yüzey İşleme (Surface Finishing):
- 1.27 27. Silindirik Taşlama (Cylindrical Grinding):
- 1.28 28. Kazıma (Scraping):
- 1.29 29. Presleme (Pressing):
- 1.30 30. Şekillendirme (Shaping):
- 1.31 31. Kenar Bükme (Edge Bending):
- 1.32 32. Fatura Açma (Boring):
- 1.33 33. Talaş Kaldırma (Chipping):
- 1.34 34. Kopyalama (Copying):
- 1.35 35. Frezeleme (Milling):
- 1.36 36. Dökme (Casting):
- 1.37 37. Doğrultma (Straightening):
- 1.38 38. Yiv Açma (Grooving):
- 1.39 39. Cila Atma (Buffing):
- 1.40 40. Yükleme (Loading):
- 1.41 41. Bağlantı (Bolt Assembly):
1. Pah (Chamfer):
Nedir? Bir köşeyi eğimli hale getirme.
Örnek: Masa kenarını törpüleyip el kesmesini önlemek.
2. Radyus (Radius):
Nedir? Köşeyi yuvarlaklaştırma.
Örnek: Telefonun yuvarlak köşeleri.
3. Satıh (Surface):
Nedir? Bir yüzeyi düz veya düzgün hale getirme.
Örnek: Bir masanın üst yüzeyini zımparalama.
4. Tolerans (Tolerance):
Nedir? Ölçülerde izin verilen hata payı.
Örnek: Vida deliği 5 mm ama 4.98-5.02 mm arasında kabul edilebilir.
5. Sıralama (Alignment):
Nedir? Parçaları hizalama.
Örnek: Çatal ve bıçakları düzgün sıraya koymak.
6. Merkezleme (Centering):
Nedir? Bir parçayı tam ortalamak.
Örnek: Bisiklet tekerleğini tam ortada dönecek şekilde yerleştirmek.
7. Dilimleme (Cutting):
Nedir? Malzemeyi parçalara ayırma.
Örnek: Bir ekmeği dilimlere ayırmak.
8. Gönye (Squaring):
Nedir? Parçaları 90 derece yerleştirme.
Örnek: Bir kitaplık yaparken tahtaları dik açıyla birleştirmek.
9. Puntolama (Spotting):
Nedir? Delik açmadan önce işaretleme.
Örnek: Matkap deliği açmadan önce çiviyle iz bırakmak.
10. Koniklik (Tapering):
Nedir? Parçayı bir uçtan daraltma.
Örnek: Kalemin ucu ince, arka kısmı kalındır.
11. Boşluk Bırakma (Clearance):
Nedir? Parçalar arasında mesafe bırakma.
Örnek: Kapı ve çerçeve arasında az boşluk olması.
12. Zımparalama (Sanding):
Nedir? Yüzeyi pürüzsüzleştirme.
Örnek: Tahta yüzeyini zımpara kağıdıyla düzleştirmek.
13. Parlatma (Polishing):
Nedir? Yüzeyi daha parlak ve düzgün hale getirme.
Örnek: Bir araba farını temizleyip parlatmak.
14. Tesviye (Leveling):
Nedir? Yüzeyi düz hale getirme.
Örnek: Masa bacaklarının aynı boyda olması için düzeltme.
15. Matkaplama (Drilling):
Nedir? Malzemeye delik açma.
Örnek: Tablo asmak için duvara matkapla delik açmak.
16. Diş Çekme (Threading):
Nedir? Vida için diş açma.
Örnek: Somunun vidaya tam oturması için diş açma.
17. Düzeltme (Truing):
Nedir? Yüzeyi düz ve simetrik hale getirme.
Örnek: Eğilmiş bir bisiklet jantını düzeltmek.
18. Keskin Kenar Alma (Deburring):
Nedir? Keskin kenarları temizleme.
Örnek: Metal boru kesildikten sonra kenarları eğelemek.
19. Yüzey Sertleştirme (Surface Hardening):
Nedir? Yüzeyi daha sert hale getirme.
Örnek: Aşınmayı önlemek için dişlinin yüzeyini sertleştirme.
20. Taşlama (Grinding):
Nedir? Yüzeyi düzeltme ve parlatma.
Örnek: Bıçağı keskinleştirmek için taşlama yapmak.
21. Kanal Kesme (Grooving):
Nedir? Yüzeye oluk açma.
Örnek: Contanın oturması için boruya kanal açma.
22. Çizik Çekme (Scratching):
Nedir? Kesim için işaretleme.
Örnek: Testereyle kesmeden önce tahtaya çizgi çizmek.
23. İşaretleme (Marking):
Nedir? Delik veya kesim noktalarını işaretleme.
Örnek: Metalde delik açılacak yerleri kalemle işaretlemek.
24. Eğeleme (Filing):
Nedir? Küçük pürüzleri temizleme.
Örnek: Kesilmiş metal kenarlarını eğe ile temizlemek.
25. Çentik Açma (Notching):
Nedir? Kenara küçük bir kesik açma.
Örnek: Plastik borunun birleştirilmesi için çentik açma.
26. Yüzey İşleme (Surface Finishing):
Nedir? Yüzeyi estetik hale getirme.
Örnek: Ahşap masayı cilalayarak pürüzsüz hale getirmek.
27. Silindirik Taşlama (Cylindrical Grinding):
Nedir? Yuvarlak parçaların yüzeyini taşlama.
Örnek: Şaft yüzeyini taşlayarak pürüzsüz hale getirme.
28. Kazıma (Scraping):
Nedir? Yüzeyden ince bir tabaka kaldırma.
Örnek: Bir metal yüzeydeki boyayı kazıma.
29. Presleme (Pressing):
Nedir? Parçaları yüksek kuvvetle birleştirme.
Örnek: İki metal levhayı presle sıkıca birleştirmek.
30. Şekillendirme (Shaping):
Nedir? Parçaya özel form verme.
Örnek: Sac metali bir kalıpta şekillendirip bükmek.
31. Kenar Bükme (Edge Bending):
Nedir? Metal veya plastik kenarlarını eğme.
Örnek: Borunun ucunu kıvırarak daha güçlü hale getirmek.
32. Fatura Açma (Boring):
Nedir? Kademeli olarak delik genişletme veya derinleştirme.
Örnek: Metal bir boruda kademeli olarak delik açıp genişletmek.
33. Talaş Kaldırma (Chipping):
Nedir? Malzemeden küçük parçalar çıkarma.
Örnek: Ağaç kesimi sırasında talaşların oluşması.
34. Kopyalama (Copying):
Nedir? Bir parçayı mevcut bir modele göre şekillendirme.
Örnek: Tornada bir şaftın aynı ölçülerde kopyalanması.
35. Frezeleme (Milling):
Nedir? Malzemenin yüzeyinden talaş kaldırma işlemi.
Örnek: Metal bir levhayı freze makinesiyle düzeltmek.
36. Dökme (Casting):
Nedir? Sıvı haldeki malzemeyi bir kalıba dökerek şekillendirme.
Örnek: Metal bir vidayı döküm yöntemiyle üretmek.
37. Doğrultma (Straightening):
Nedir? Eğilmiş bir parçayı düz hale getirme.
Örnek: Eğilmiş bir metal çubuğu doğrultmak.
38. Yiv Açma (Grooving):
Nedir? Bir parça üzerine kanallar veya oluklar açma.
Örnek: Bir şaft üzerine yağlama için yivler açmak.
39. Cila Atma (Buffing):
Nedir? Bir yüzeyi parlatma ve düzgün hale getirme.
Örnek: Ahşap bir masanın yüzeyine cila uygulamak.
40. Yükleme (Loading):
Nedir? Bir iş parçasını makineye veya cihaza yerleştirme.
Örnek: Bir CNC makinesine metal bloğu yerleştirmek.
41. Bağlantı (Bolt Assembly):
Nedir? Parçaları cıvata ile birleştirme.
Örnek: İki metal levhayı cıvata ile bağlamak.